നാം ചെയ്യുന്ന പ്രവർത്തികളുടെ, പ്രത്യേകിച്ചും തെറ്റുകളുടെ ഉത്തരവാദിത്തം അന്തരീക്ഷത്തിനും സാഹചര്യത്തിനും മറ്റുള്ളവർക്കും ഒക്കെ ചാർത്തിക്കൊടുക്കാനും, എന്നാൽ മറ്റൊരാൾ ചെയ്യുന്ന പ്രവർത്തികളുടെ ഉത്തരവാദിത്തം ആ വ്യക്തിക്കു മാത്രമാണെന്ന് ചിന്തിക്കാനും ഉള്ള പ്രവണത പൊതുവിൽ കണ്ടുവരാറുള്ളതാണ്. "We are very good lawyers for our own mistakes, but very good judges for the mistakes of others" എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് പഴഞ്ചൊല്ലിന്റെ ആശയം ഇതുതന്നെയാണ്.
Actor-Observer Bias (asymmetry) എന്ന പ്രതിഭാസം ഇതിനു പിന്നിലുണ്ട്.
നമുക്ക് അടുത്തറിയാവുന്ന വ്യക്തികളുടെ കാര്യത്തിലും, ഒരു പ്രവർത്തിയുടെ അനന്തരഫലം നല്ലതോ ചീത്തയോ എന്നതിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിലും ഒക്കെ ഈ പ്രവണതയ്ക്ക് ഏറ്റക്കുറച്ചിലുകൾ വരാറുണ്ട്.
പലപ്പോഴും Actor-observer bias മൂലം നമ്മുടെ ചില പ്രവർത്തികളുടെ ഉത്തരവാദിത്തം നാം കൃത്യമായി മനസ്സിലാക്കാതെ പോവുകയും ഒരിക്കൽ പറ്റിയ അബദ്ധങ്ങൾ ആവർത്തിക്കുകയും ചെയ്യാം. അതുപോലെ മറ്റുള്ളവരുടെ കാഴ്ചപ്പാട് കൃത്യമായി മനസ്സിലാക്കാതെ പോകുന്നതും പലപ്പോഴും നമ്മുടെ തീരുമാനങ്ങളെ തെറ്റായി സ്വാധീനിക്കാം.
ഈ വിഷയത്തെപ്പറ്റി പോഡ്കാസ്റ്റിൽ സംസാരിച്ചത് Google Podcasts
No comments:
Post a Comment